Hiking và trekking là hai thuật ngữ thường khiến nhiều người nhầm lẫn vì cả hai đều liên quan đến hoạt động đi bộ đường dài, tuy nhiên, mỗi hình thức lại có những điểm khác biệt rõ rệt về mức độ thử thách, địa hình và thời gian. Trong bài viết này, Meditours sẽ giải đáp chi tiết và đầy đủ sự khác nhau giữa hiking và trekking, giúp bạn có cái nhìn rõ ràng và dễ hiểu nhất để lựa chọn hình thức phù hợp.
Trekking là gì?
Trekking là hoạt động đi bộ kết hợp leo núi đường dài trên những địa hình tự nhiên, thường không có lối mòn, đòi hỏi người tham gia phải di chuyển qua các khu vực đồi núi, rừng sâu hoặc những khu vực hoang sơ, ít người lui tới. Địa hình trong trekking có thể rất gồ ghề, phức tạp, với những con đường dốc, đá lớn, thảm thực vật rậm rạp và không có dấu vết của con người. Trekking thường kéo dài từ một đến nhiều ngày, yêu cầu người tham gia phải mang theo đầy đủ đồ dùng cá nhân, thức ăn, nước uống và đôi khi cả thiết bị cắm trại để nghỉ ngơi giữa hành trình.
Người tham gia trekking phải chuẩn bị tinh thần và sức khỏe để vượt qua những đoạn đường dài và khó khăn. Họ thường phải đối mặt với những điều kiện thời tiết khắc nghiệt như mưa lớn, gió mạnh, hoặc thậm chí nhiệt độ thấp ở những vùng núi cao. Hành trình có thể kéo dài từ vài chục đến hàng trăm km phụ thuộc vào độ khó của địa hình và mục tiêu của chuyến đi.
Hiking là gì?
Hiking là hoạt động đi bộ đường dài trong thời gian ngắn, thường diễn ra trên các địa hình bằng phẳng hoặc có độ dốc nhẹ, dễ dàng hơn và ít thử thách hơn so với trekking. Người tham gia hiking thường đi trên các con đường mòn rõ ràng, đã có nhiều người lui tới và ít nguy hiểm, hoạt động này thường được thực hiện tại các vùng núi, danh lam thắng cảnh, vườn quốc gia hoặc những khu vực đẹp gần thiên nhiên. Thời gian của các chuyến hiking thường chỉ kéo dài trong ngày và không yêu cầu phải mang theo nhiều trang thiết bị phức tạp.
Dù địa hình không quá khó khăn, người tham gia hiking vẫn cần có sự chuẩn bị chu đáo bởi vì họ vẫn có thể gặp phải những tác động khách quan từ thời tiết hoặc khí hậu. Vì vậy, hiker cần có kiến thức cơ bản về sinh tồn và kỹ năng xử lý tình huống để đảm bảo an toàn khi di chuyển trong những vùng thiên nhiên hoang dã.
Sự khác biệt giữa hiking và trekking
Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hiking và trekking, chúng ta có thể xem xét từng yếu tố cụ thể như thời gian, địa hình, nơi ở, thiết bị hỗ trợ và đối tượng tham gia. Dưới đây là những yếu tố chính giúp phân biệt hai hoạt động này:
Thời gian
Trekking thường kéo dài từ vài ngày đến một tuần như chuyến trekking tại Pu Ta Leng (Lai Châu), du khách sẽ phải di chuyển qua những con đường đồi núi gồ ghề và ngủ lại trong các bản làng dân tộc. Hành trình này đòi hỏi người tham gia phải có sức bền và chuẩn bị kỹ càng bởi quãng đường dài và khó khăn là điều không thể tránh khỏi.
Ngược lại, hiking thường chỉ kéo dài từ 1 đến 2 ngày, ví dụ, trong chuyến đi bộ lên Bà Nà Hills (Đà Nẵng), các con đường mòn đã được chuẩn bị sẵn, dễ đi và có thể khám phá trong một khoảng thời gian ngắn mà không gặp phải quá nhiều thử thách về thể lực.
Địa hình
Hiking ở Việt Nam chủ yếu diễn ra trên các con đường đã được khai phá và dễ tiếp cận, ở trung tâm thị trấn Sapa hay Núi Bà Đen (Tây Ninh), người tham gia có thể dễ dàng đi bộ qua những con đường bằng phẳng và thưởng ngoạn cảnh đẹp. Những chuyến hiking này không đòi hỏi quá nhiều kỹ năng đặc biệt vì địa hình dễ đi và không có nhiều nguy hiểm.
Tuy nhiên, với trekking, người tham gia sẽ phải đối mặt với những địa hình hoang sơ và ít người lui tới, điển hình như trekking ở núi Nhìu Cồ San (Lào Cai), bạn không thể đi theo các con đường mòn sẵn có mà phải vượt qua nhiều thử thách tự nhiên như suối, đồi núi và rừng rậm, đòi hỏi kỹ năng sinh tồn và khả năng định hướng tốt.
Nơi ở
Trong các chuyến hiking, nghỉ ngơi thường rất dễ dàng vì bạn sẽ được cung cấp các cơ sở lưu trú như khách sạn hoặc homestay, đặc biệt là khi đi đến các khu vực đã được khai thác du lịch như ở Bà Nà Hills. Ở đây, bạn chỉ cần chuẩn bị ít đồ và có thể nghỉ ngơi trong các khu nghỉ dưỡng hiện đại ngay sau một ngày dài khám phá.
Tuy nhiên, vì địa hình thường chưa được khai phá và thiếu các cơ sở lưu trú sẵn có, người tham gia trekking sẽ phải mang theo lều trại và đồ dùng cá nhân, trong chuyến trekking Tà Năng – Phan Dũng, bạn sẽ phải ngủ lại trong rừng hoặc nhà sàn để tiếp tục hành trình vào ngày hôm sau.
Thiết bị hỗ trợ
Hiking không yêu cầu nhiều thiết bị phức tạp vì các tuyến đường đã được đánh dấu rõ ràng và dễ đi như chuyến hiking tại Núi Bà Đen hoặc Bà Nà Hills, bạn có thể chỉ cần mang theo giày thể thao và một số đồ dùng cá nhân nhẹ nhàng. Các con đường ở đây đều có biển chỉ dẫn rõ ràng giúp bạn dễ dàng tiếp cận mà không cần nhiều trang bị hỗ trợ.
Tuy nhiên, trekking lại đòi hỏi bạn phải chuẩn bị kỹ lưỡng hơn với các thiết bị như la bàn, bản đồ, lều trại và các dụng cụ sinh tồn, trong chuyến trekking ở Lảo Thẩn, bạn không thể dựa vào các con đường mòn đã được khai phá và phải đối mặt với những nguy hiểm từ thời tiết cũng như địa hình khó đi.
Đối tượng tham gia
Trekking là hoạt động yêu cầu người tham gia có sức bền tốt và khả năng chịu đựng những thử thách dài ngày, khi tham gia trekking chinh phục nóc nhà Đông Dương – Fansipan, du khách sẽ phải đi bộ qua các địa hình đồi núi hiểm trở và rừng rậm. Những chuyến trekking này thường yêu cầu người tham gia phải có kinh nghiệm và sự chuẩn bị về thể chất vì bạn sẽ đi qua các vùng đất hoang sơ mà không có sự hỗ trợ của cơ sở vật chất.
Trong khi đó, hiking phù hợp với đa số mọi người, kể cả những người chưa có kinh nghiệm đi bộ đường dài, trong một số tour hiking ở Tây Thiên (Tam Đảo), các con đường mòn đã được cải thiện và dễ dàng tiếp cận, ai cũng có thể trải nghiệm hành trình đi bộ đó, bao gồm cả trẻ em.
Những lợi ích của hiking và trekking
Hiking và trekking không chỉ là những hành trình du lịch mạo hiểm mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất. Theo nghiên cứu của CDC, đi bộ ít nhất một giờ mỗi ngày giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, vì vậy, hiking và trekking chắc chắn sẽ giúp giảm huyết áp, tăng cường tuần hoàn máu và cải thiện sức bền.
Bên cạnh đó, trekking và hiking còn giúp tăng cường cơ bắp, đặc biệt là cơ đùi, cơ bắp chân và hông nhờ vào việc đi trên địa hình gồ ghề, đồng thời cải thiện mật độ xương giúp ngăn ngừa bệnh loãng xương. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các bài tập chịu sức nặng như hiking và trekking giúp xương chắc khỏe hơn, đặc biệt ở người cao tuổi.
Ngoài cải thiện sức khỏe thể chất, hiking và trekking còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tinh thần, giúp bạn thư giãn và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Bên cạnh đó, những hoạt động này còn hỗ trợ đốt cháy calo hiệu quả, chỉ với một giờ đi bộ trên địa hình gồ ghề, bạn có thể tiêu hao đến 600 calo, giúp giảm cân và duy trì vóc dáng khỏe mạnh.
Tóm lại, mặc dù hiking và trekking đều là những hoạt động đi bộ đường dài nhưng sự khác biệt giữa chúng chủ yếu nằm ở thời gian, địa hình, độ khó và mức độ chuẩn bị. Hiking thường phù hợp với những chuyến đi ngắn ngày, dễ dàng tiếp cận và ít thử thách, trong khi trekking đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đi qua các địa hình gồ ghề và có thể kéo dài trong nhiều ngày. Dù lựa chọn loại hình nào, cả hiking và trekking đều mang lại sự cải thiện về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và là cơ hội tuyệt vời để khám phá vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ.