Đền Mẫu Hà Giang – Cấm Sơn Linh Từ uy nghi trên cao nguyên đá

Đền Mẫu Hà Giang – Cấm Sơn Linh Từ nằm trên cao nguyên đá, là một trong những điểm đến linh thiêng thu hút du khách và người dân địa phương. Nơi đây nổi bật với không gian tôn nghiêm và vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt thế, Đền Mẫu là một điểm dừng chân lý tưởng để khám phá văn hóa, lịch sử và chiêm ngưỡng cảnh sắc của vùng cao nguyên đá này. Hãy cùng Meditours tìm hiểu chi tiết về Đền Mẫu Hà Giang qua bài viết dưới đây.

Đôi nét về Đền Mẫu Hà Giang

Đền Mẫu Hà Giang còn được biết đến với tên gọi Cấm Sơn Linh Từ, nằm ở trung tâm thành phố Hà Giang, hướng mặt ra sông Lô và tựa lưng vào núi Cấm. Đền tọa lạc trên tổ 6, phường Nguyễn Trãi và đã trở thành một điểm đến linh thiêng nổi tiếng trong vùng Đông Bắc.

Lịch sử hình thành Đền Mẫu Hà Giang

Đền được xây dựng vào năm 1889 để thờ Đức Thánh Mẫu Thiên Tiên (Mẫu Thượng Ngàn Công Chúa Liễu Hạnh) và Đức Thánh Trần Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Truyền thuyết kể rằng, vị trí xây dựng đền là nơi mà quân Cờ Vàng của Lưu Vĩnh Phúc đã hy sinh sau khi bại trận, từ đó người dân lập đền để tưởng niệm các linh hồn chiến sĩ. Với hơn 100 năm tồn tại, Đền Mẫu đã trở thành nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh quan trọng của người dân địa phương, đồng thời được xếp hạng là di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh từ năm 2007.

Kiến trúc của Đền Mẫu Hà Giang

Cổng đền Mẫu Hà Giang hay còn gọi là “nghi môn”, là kiến trúc mang đậm dấu ấn cổ xưa, cổng được xây bằng gạch, phủ lớp ve vàng, gồm hai tầng mái ngói giả âm dương và các đầu đao hình rồng uốn lượn tạo vẻ uy nghiêm. Trên đỉnh nghi môn có hình ảnh lưỡng long chầu nguyệt và dòng chữ nổi “Cấm Sơn Từ” gợi lên hình ảnh linh thiêng của ngôi đền cổ. Cổng chính gồm ba cửa vòm và hai trụ cột hình chữ nhật, mang đến sự vững chãi, đặc biệt, tại các trụ phụ của cổng, có hình chạm nổi chim phượng và hoa sen, biểu trưng cho sự thanh tao và tôn kính.

Đi vào bên trong, con đường Thần đạo rộng 3m, lát gạch vuông, dẫn du khách đến khu vực sân chính, có miếu thờ Sơn Thần, hồ bán nguyệt và động Sơn Trang. Khu đền thờ chính được chia làm nhiều phần, trong đó nổi bật là nhà Tiền tế, nơi thờ phụng chính, nhà Tiền tế được xây dựng với ba gian, hai trái, theo hình chuôi vồ, lợp ngói mũi hài, cùng các đầu đao đắp nổi hình rồng cách điệu. Phần mái của nhà Tiền tế cũng tuân theo kiến trúc chồng diêm hai tầng, tám mái, biểu trưng cho sự bảo hộ từ bốn phương tám hướng.

Ngoài khu vực chính, hai nhà Tả vu và Hữu vu ở hai bên là nơi chuẩn bị đồ lễ và nghỉ ngơi cho người có trách nhiệm trong nhà đền, mỗi nhà gồm ba gian, được xây đơn giản nhưng vẫn giữ nét cổ kính với mái ngói mũi hài và các chi tiết chạm khắc tinh xảo. Tại Đền Mẫu, những hiện vật nghệ thuật quý giá như chuông đồng đúc năm 1907, các bức hoành phi, tượng thờ, và câu đối vẫn được bảo tồn cẩn thận. Các kiến trúc trong đền đều đã qua nhiều lần trùng tu, giữ gìn nguyên bản, giúp Đền Mẫu Hà Giang trở thành di sản văn hóa quan trọng của vùng đất biên cương.

Nên đến Đền Mẫu Hà Giang vào thời gian nào?

Hướng dẫn di chuyển đến Đền Mẫu Hà Giang

Để đến Đền Mẫu Hà Giang từ Hà Nội, du khách có nhiều lựa chọn phương tiện như xe khách, ô tô cá nhân, hoặc xe máy, tùy theo sở thích và nhu cầu. Nếu chọn xe khách, bạn có thể ra bến xe Mỹ Đình, Gia Lâm hoặc Yên Nghĩa, tại đây có nhiều nhà xe chất lượng như Hà Giang Express, Quang Nghị hoặc Bằng Phấn. Xe khách thường xuất phát vào buổi đêm muộn, bạn đến Hà Giang vào sáng sớm, thuận tiện cho lịch trình tham quan, giá vé trung bình từ 200,000 đến 300,000 VNĐ, thời gian di chuyển khoảng 6-8 tiếng.

Di chuyển bằng ô tô cá nhân là lựa chọn linh hoạt hơn, với hành trình qua quốc lộ 2, qua các tỉnh Vĩnh Phúc và Tuyên Quang, tổng quãng đường khoảng 320 km, tuy nhiên, cần lưu ý các đoạn đường đèo dốc gần Hà Giang để đảm bảo an toàn. Nếu bạn yêu thích trải nghiệm khám phá thì phượt xe máy là lựa chọn hoàn hảo, tuyến đường cũng đi qua quốc lộ 2, thời gian khoảng 8-10 tiếng, tùy vào tốc độ và số lần nghỉ dọc đường.

Cung đường từ Tuyên Quang đến Hà Giang rất đẹp nhưng bạn nên chuẩn bị kỹ lưỡng đồ bảo hộ và đảm bảo xe trong tình trạng tốt nhất trước khi khởi hành. Khi đến trung tâm thành phố Hà Giang, bạn tiếp tục di chuyển khoảng 2-3 km nữa để đến Đền Mẫu tại phường Nguyễn Trãi, tổ 6, một hành trình tuy có thử thách nhưng chắc chắn sẽ mang lại nhiều kỷ niệm khó quên.

Những lưu ý khi tham quan Đền Mẫu Hà Giang

Khi tham quan Đền Mẫu Hà Giang, du khách cần chú ý đến trang phục lịch sự và phù hợp với không gian linh thiêng của nơi này. Trang phục nên gọn gàng, kín đáo, tránh mặc quần áo quá ngắn, quá hở hang hoặc xuề xòa như áo phông rách, quần soóc hay dép lê. Những bộ đồ lịch sự, kín đáo như áo dài tay, quần dài hoặc váy dài là lựa chọn phù hợp, thể hiện sự tôn trọng đối với nơi thờ tự.

Bên cạnh đó, khi tham gia các nghi lễ thờ cúng, du khách cũng cần tuân thủ các quy định thờ cúng như thắp hương, dâng lễ một cách trang nghiêm, không gây ồn ào hay xả rác. Đặc biệt, trong khuôn viên đền, cần hạn chế sử dụng điện thoại hay có những hành động thiếu tôn trọng nhằm bảo vệ không gian linh thiêng của đền.

Ngoài việc chú ý đến trang phục và hành vi trong khu vực thờ cúng, du khách cũng cần chuẩn bị sức khỏe tốt khi tham quan Đền Mẫu Hà Giang vì khu vực này nằm trên địa hình đồi núi hiểm trở. Nếu bạn định leo lên đỉnh núi hay tham gia các hoạt động ngoài trời, hãy chắc chắn rằng sức khỏe của mình ổn định và mang theo nước uống cũng như giày dép phù hợp để dễ dàng di chuyển.

Trước khi đi, cũng cần kiểm tra dự báo thời tiết để tránh gặp phải những thay đổi đột ngột, đặc biệt, nếu muốn tham gia các lễ hội dâng hương hoặc lễ hội vào dịp giỗ Mẹ, giỗ Cha vào ngày 13 tháng 3 âm lịch hay 27 tháng 7, hãy lên kế hoạch kỹ càng để không bỏ lỡ những sự kiện đặc biệt này. Cuối cùng, du khách cũng nên cẩn thận với các loài động vật hoang dã trong khu vực đền và xung quanh, đảm bảo an toàn khi tham quan.

Các địa điểm tham quan gần Đền Mẫu Hà Giang

Núi Cấm Sơn

Núi Cấm Sơn nằm cách Đền Mẫu Hà Giang khoảng 10 km về phía Tây Nam, để lên đến đỉnh núi, du khách sẽ phải vượt qua địa hình hiểm trở với các con đường dốc và những đoạn đường mòn đá, thử thách cả những phượt thủ kỳ cựu. Tuy nhiên, khi đặt chân lên đỉnh núi, bạn sẽ được đền đáp xứng đáng bởi khung cảnh tuyệt đẹp, từ đỉnh núi, bạn có thể nhìn bao quát toàn cảnh thành phố Hà Giang và các vùng núi xung quanh, rất sống động và huyền bí như một chốn bồng lai tiên cảnh. Cảnh vật xung quanh là những dãy núi trùng điệp, thung lũng xanh mướt và những vách đá hùng vĩ, càng làm tôn lên vẻ đẹp của vùng cao nguyên Đông Bắc.

Cột mốc Km 0

Cột mốc Km 0 nằm cách Đền Mẫu Hà Giang khoảng 2 km về phía trung tâm thành phố và là một trong những điểm đến nổi bật, thu hút nhiều du khách, đặc biệt là các phượt thủ. Đây là nơi đánh dấu điểm khởi đầu của quốc lộ 4C, con đường dẫn đến các địa danh nổi tiếng như Đồng Văn, Mèo Vạc và những khu vực đẹp nhất của Hà Giang.

Cột mốc Km 0 còn mang ý nghĩa sâu sắc về lịch sử và sự kết nối của Hà Giang với những miền đất khác. Đến đây, bạn có thể chụp ảnh lưu niệm với cột mốc và cảm nhận không khí đặc biệt của vùng cao nguyên, nơi con đường chính dẫn vào các địa danh huyền thoại bắt đầu.

Bảo tàng Hà Giang

Bảo tàng Hà Giang nằm cách Đền Mẫu khoảng 5 km, là một điểm đến nhẹ nhàng giúp du khách tìm hiểu sâu hơn về văn hóa, lịch sử và con người Hà Giang. Đây là nơi lưu giữ nhiều hiện vật quý giá, phản ánh đời sống của các dân tộc thiểu số ở Hà Giang như những bộ trang phục dân tộc, các công cụ lao động truyền thống và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ đặc sắc.

Bảo tàng cũng trưng bày những hiện vật lịch sử, ghi lại quá trình hình thành và phát triển của vùng đất này qua các thời kỳ, đặc biệt, nơi đây còn có các phòng trưng bày về cuộc sống của người dân tộc H’mông, Tày, và Dao với những vật dụng, đồ gia dụng và những câu chuyện truyền thống được tái hiện sinh động.

Đền Mẫu Hà Giang – Cấm Sơn Linh Từ là điểm đến linh thiêng, du khách có thể thưởng ngoạn không gian tôn nghiêm và chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ. Với khung cảnh núi non bao la và không khí thanh tịnh, đây là một địa chỉ lý tưởng để tìm về sự bình yên, đồng thời khám phá văn hóa truyền thống đặc sắc của vùng đất Hà Giang.